Бесшатыр патшалық қорымдары (Бес-Шатыр)
Бесшатыр қорымы (бес шатыр) біздің заманымызға дейінгі 1-мыңжылдықта
ежелгі скифтердің (немесе сақтардың) ғибадат ететін орны болған.
Патшалық қорғандар - Кербұлақ ауданының әкімшілік шекарасында
орналасқан «Алтын Емел» мемлекеттік ұлттық табиғи паркінің басты
көрнекті ескерткіші.«Бесшатыр» топонимі «бес шатыр» деп осы аймақтағы
ең үлкен қорғандар саны бойынша аударылған, олардың кейбірін
археологтар өткен ғасырдың ортасында қазып алган.
Ең үлкен биіктігі 17 м және диаметрі 104 м жететін үлкен төбелер - Б.з.д. VII-
III ғасырлардағы сақ басшылары мен қолбасшыларының қабірлері.
Қорғандар менхирир шеңберлерімен қоршалған. Мұнда 2 шаршы метр
аумақта шоғырланған, диаметрі 8-ден 70 метрге дейін және биіктігі 2-ден 20
метрге дейінгі 18 патша қорғандары орын алған. Патша қабірлерінің
батысында солтүстіктен оңтүстікке 45 тас қоршаулар тізбегі орналасқан,
олардың үстіне жануарлардың оюлары салынған. Ғалымдардың
болжауынша, бұл некрополиттің салттық жері. Жағалауда сирек кездесетін
Тянь-Шань шыршасынан жасалған күрделі қабірлер де табылған.
Біздің ата-бабаларымыз жерлеу үшін осы орынды таңдағаны кездейсоқ емес:
шығыстан ағатын өзен сулы даланың сиқыры ретінде пайда болып, батыста
жоғалады. Бешатырдың жанында Қызыл-ауыз, Алтын-Емел, Қарашоқы сақ
қабірлері орналасқан. Оңтүстік-шығыстан 3 км аралықта жерлеу орындары
орналасқан: 40 қорғандардан тұратын Бесшатыр II қорымы, аздап ары қарай -
118 жерлеу құрылыстары бар Қалқан І қорымы, Алтын-Емель асуы маңында
– 36бірдей қабірлерден тұратын корымы .
Бұл ерекше ескерткіш Жетісуда, Іле өзенінің бассейнінде, Алтын-Емель
мемлекеттік ұлттық табиғи паркінің аумағында орналасқан.
Аширханова Даметкен 410